Z dniem 15 grudnia życie weszło nowe rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 2 grudnia 2015 r. w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej. Zmiana związana jest z ustawą z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustaw regulujących warunki dostępu do wykonywania niektórych zawodów (Dz. U. poz. 1505), która wprowadza nowe brzmienie w ustawę o ochronie przeciwpożarowej, w zakresie dot. m.in.:

• zapewnienia zgodności dokumentacji projektowej z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej przez jej autorów,
• projektów budowlanych obiektów istotnych ze względu na konieczność zapewnienia ochrony życia, zdrowia, mienia i środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem,
• obowiązkach inwestora o zawiadomieniu komendanta powiatowego (miejskiego) PSP właściwego dla miejsca lokalizacji inwestycji o zakończeniu budowy obiektu budowlanego istotnego ze względu na konieczność zapewnienia ochrony życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem,
  kontroli nad działalnością rzeczoznawców do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych,
• możliwości stosowania rozwiązań zamiennych w trybie ekspertyzy technicznej (wcześniej zagadnienie to regulowane było tylko przez akty prawne niższego rzędu, tj. nie miało rangi ustawowej),

Z istotnych zmian, z punktu widzenia potencjalnego inwestora należy wskazać możliwość uzgodnienia projektu budowlanego przez komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej, w przypadku jego wcześniejszego unieważnienia ze względu na zawarte w nim rozwiązania, które są niezgodne z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej i mają istotny wpływ na stan bezpieczeństwa pożarowego obiektu budowlanego. Wcześniej, w skrajnych przypadkach, mogło dochodzić to sytuacji w której inwestor ze względu na popełnione przez autora dokumentacji projektowej błędy nie mógł „oddać” do użytkowania wybudowanego zgodnie z projektem obiektu budowlanego. Powyższa zamiana udostępniła narzędzia formalno – prawne pozwalające na rozwiązanie tego typu problemów.

Obiekty istotne ze względu na konieczność zapewnienia ochrony życia, zdrowia, mienia i środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem.

W zmienionej ustawie o ochronie przeciwpożarowej nie zostały wymienione literalnie grupy obiektów, które powinny być uzgodnione z rzeczoznawcą ppoż. Kwestia ta została uregulowana we wspomnianym powyżej rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 2 grudnia 2015 r. w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej. Zgodnie z §3 tegoż rozporządzenia są to następujące grupy obiektów:
1)budynek zawierający strefę pożarową zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL I, ZL II lub ZL V;
2)budynek należący do grupy wysokości średniowysokie, wysokie lub wysokościowe, zawierający strefę pożarową zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL III lub ZL IV;
3)budynek niski zawierający strefę pożarową o powierzchni przekraczającej 1000 m2, zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL III, obejmującą kondygnację nadziemną inną niż pierwsza;
4)obiekt budowlany inny niż budynek, przeznaczony do użyteczności publicznej lub zamieszkania zbiorowego, w którym przewiduje się możliwość jednoczesnego przebywania w strefie pożarowej ponad 50 osób na powierzchni do 2000 m2;
5)obiekt budowlany zawierający strefę pożarową PM, wolno stojące urządzenie technologiczne lub zbiornik poza budynkami, silos, oraz plac składowy albo wiata, jeżeli zachodzi co najmniej jeden z następujących warunków:
a)strefa pożarowa PM ma powierzchnię przekraczającą 5000 m2,
b)strefa pożarowa PM ma powierzchnię przekraczającą 1000 m2i gęstość obciążenia ogniowego przekraczającą 500 MJ/m2,
c)powierzchnia wewnętrzna obiektu budowlanego przekracza 2000 m2i gęstość obciążenia ogniowego przekracza 500 MJ/m2,
d)występuje zagrożenie wybuchem;
6)garaż wielokondygnacyjny, garaż zamknięty jednokondygnacyjny wymagający zastosowania samoczynnego urządzenia oddymiającego lub stałego samoczynnego urządzenia gaśniczego wodnego oraz garaż ze stanowiskami postojowymi wielopoziomowymi o więcej niż 10 stanowiskach postojowych;
7)obiekt budowlany objęty obowiązkiem stosowania systemu sygnalizacji pożarowej, stałych urządzeń gaśniczych lub dźwiękowego systemu ostrzegawczego, na podstawie przepisów w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów;
8)stanowisko postojowe dla pojazdu przewożącego towary niebezpieczne oraz parking, na który jest usuwany pojazd przewożący towary niebezpieczne;
9)sieć wodociągowa przeciwpożarowa z hydrantami zewnętrznymi przeciwpożarowymi, przeciwpożarowy zbiornik wodny oraz stanowisko czerpania wody do celów przeciwpożarowych;
10)tunel o długości ponad 100 m;
11)obiekt jądrowy, o którym mowa w art. 3 pkt 17 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. - Prawo atomowe (Dz. U. z 2014 r. poz. 1512 oraz z 2015 r. poz. 1505 i 1893).

Pozostałe istotne zmiany wprowadzone wraz z nowym rozporządzeniem w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej to m.in:

• zdefiniowanie scenariusza pożarowego (w końcu jest definicja legalna),
• zmiana rodzaju i charakteru niektórych danych dotyczących ochrony przeciwpożarowej, które stanowią podstawę do stwierdzenia zgodności z wymaganiami z zakresu ochrony przeciwpożarowej (z interesujących zmian należy wymienić m.in. dane dot. charakterystyki zagrożenia pożarowego, w tym parametry pożarowe materiałów niebezpiecznych pożarowo, zagrożenia wynikające z procesów technologicznych oraz w zależności od potrzeb charakterystykę pożarów przyjętych do celów projektowych,  uwzględnienie informacji o podziale na strefy dymowe, o warunkach i strategii ewakuacji ludzi lub ich uratowania w inny sposób oraz o przygotowaniu obiektu budowlanego i terenu do prowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych, czy też informacje o przyjętych scenariuszach pożarowych),

Poza tym należy zwrócić uwagę na zapis, w mojej ocenie poniekąd wymuszający (i bardzo słusznie) zmianę w  podejściu do współpracy na linii projektant – rzeczoznawca. Otóż zgodnie z §5 ust. 1 cyt. powyżej  rozporządzenia :
„Uzgodnienia projektu budowlanego dokonuje się w toku wzajemnej współpracy projektanta z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych w trakcie sporządzania przez projektanta projektu budowlanego polegającej na:
1)konsultacji rozwiązań projektowych w zakresie oceny ich zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej;
2)wymianie uwag i stanowisk w zakresie projektowanych technicznych środków zabezpieczenia przeciwpożarowego;
3)opracowaniu scenariusza pożarowego dla obiektu budowlanego objętego obowiązkiem stosowania systemu sygnalizacji pożarowej.”
W mojej ocenie jest to słuszna i istotna zmiana  implikująca konieczność faktycznej (realnej i konkretnej) współpracy projektanta i rzeczoznawcy ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych w kreowaniu bezpieczeństwa pożarowego w projektowanych obiektach budowlanych. Powyższe być może (oby :)) spowoduje inżynierskie podejście do tematyki ochrony przeciwpożarowej, rzecz jasna w zgodzie z obowiązującą literą prawa (jakakolwiek by ona nie była :)) i pozwoli na uwzględnienie w rozważaniach aspektów związanych z teorią (i praktyką :)) pożarów, celem skuteczniejszego doboru czynnych i biernych zabezpieczeń przeciwpożarowych. 

Co dalej?

Osobiście wyrażam głęboką nadzieję, że zarówno w środowisku rzeczoznawców, jak również projektantów ów zapis wywoła żywą dyskusję i spowoduje, że współcześnie projektowane obiekty budowlane będą jeszcze bardziej bezpieczne. Za powyższym przemawia słuszny interes społeczny, w tym również interes inwestorów, którym powinno zależeć przede wszystkim na bezpieczeństwie ludzi i mienia,  pośrednio i bezpośrednio też na zainwestowanych przez nich pieniądzach :). A jak będzie w praktyce, czas pokaże...